- Βρίσκεστε εδώ:
-
Αρχική
- Νέα
- Πληροφοριακά Στοιχεία
Eνω οι γονείς έχουν διαβάσει πολλά σχετικά με τις παρεμβάσεις και την αντιμετώπιση των δυσκολιών του παιδιού τους με την διάγνωση, συχνά προσπερνούν το γεγονός ότι δημιουργούνται, εξίσου, ιδιαίτερες συνθήκες και για τα αδέρφια.
ΜΙΛΗΣΤΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΤΟΥ ΑΔΕΡΦΟΥ
Αυτό μπορεί να ακούγεται πολύ απλό αλλά πολλοί γονείς αποφεύγουν να μιλήσουν στα αδέρφια σχετικά με την διάγνωση του αδερφού τους, σκεπτόμενοι ότι δεν θέλουν να τα ανησυχήσουν. Δεν χρειάζεται να ενημερώσετε με κάθε λεπτομέρεια αλλά είναι σημαντικό να είστε ανοικτοί και να μιλάτε για αυτό. Τα αδέρφια περνούν εξίσου πολύ χρόνο με το αδερφό με την διάγνωση, εξίσου όπως και οι γονείς και χρειάζεται να κατανοήσουν περισσότερο την διαταραχή, ώστε να γίνουν όσο καλύτερα αδέρφια μπορούν.
Μπορεί να είναι δύσκολο συναισθηματικά να μιλήσετε για αυτό το θέμα στα άλλα σας παιδιά, όμως εάν μιλήσετε, βοηθάτε στο να μην θεωρείτε η διάγνωση του παιδιού ως στίγμα για την οικογένεια.
ΜΗΝ ΘΕΩΡΕΙΤΕ ΟΤΙ ΤΑ ΑΔΕΡΦΙΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ ΛΙΓΟΤΕΡΑ ΑΠΟ ΕΣΑΣ
Τα αδέρφια μαθαίνουν από πολύ μικρή ηλικία πως δουλεύει η διάγνωση του αδερφού τους, καθώς βλέπουν τον αδερφό τους να είναι διαφορετικός. Μπορεί τα αδέρφια να μην έχουν διαβάσει επι της διάγνωσης, όσο οι γονείς, όμως γνωρίζουν τον αδερφό τους και είναι ικανά να διδάξουν τους ενήλικες ως προς την αντιμετώπιση του αδερφού τους.
ΠΕΙΤΕ ΣΤΑ ΑΔΕΡΦΙΑ ΟΤΙ ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΥΠΕΡ-ΑΔΕΡΦΙΑ
Τα αδέρφια των παιδιών με διάγνωση συνήθως ωριμάζουν και γίνονται πιο αυτόνομα και ανεξάρτητα, νωρίτερα, σε σχέση με τους συνομηλίκους τους. Αυτό συμβαίνει επειδή συχνά οι γονείς περνούν λιγότερο χρόνο με αυτά καθώς και επειδή οι προσδοκίες των γονέων, απέναντι τους, είναι πιο πολλές. Για παράδειγμα οι γονείς μπορεί να περιμένουν τα αδέρφια να φέρνουν καλούς βαθμούς από το σχολείο ή να μην κάνουν πολλές σκανταλιές. Όμως, αυτή η συμπεριφορά οδηγεί τα αδέρφια να πιστεύουν ότι πρέπει να καταβάλλουν υπερανθρωπες προσπάθειες, προκείμενου να τα αγαπούν οι γονείς τους. Εξηγήστε στα αδέρφια ότι δεν χρειάζεται να είμαστε τέλειοι και ότι δεν χρειάζεται να «κερδίσουν» την αγάπη και την προσοχή με τις πράξεις τους. Επίσης, εξηγήστε ότι δεν χρειάζεται να νοιώθουν άσχημα επειδή δεν θέλουν να περάσουν πολύ χρόνο με το αδερφάκι με την διάγνωση, παρόλο που μπορεί να πιστεύετε μερικές φορές ότι είναι άδικο προς το αδερφάκι με την διάγνωση.
ΜΗΝ ΠΑΡΑΜΕΛΕΙΤΕ ΤΗΝ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΤΟΥ ΑΔΕΡΦΟΥ
Τα αδέρφια έχουν αυξημένες πιθανότητες να αναπτύξουν ψυχολογικές δυσκολίες και μπορεί να μην εκφράζουν προς τους γονείς τους αυτά που τους συμβαίνουν. Αυτό μπορεί να συμβαίνει επειδή δεν θέλουν να επιβαρύνουν περισσότερο τους γονείς τους. Εάν υποψιαστείτε ότι το παιδί σας μπορεί να έχει κάποιο πρόβλημα, καθίστε να μιλήσετε μαζί του και να μοιραστείτε τρόπους επίλυσης της κατάστασης.
ΕΝΘΑΡΡΥΝΕΤΕ ΤΟ ΑΔΕΡΦΑΚΙ ΝΑ ΕΧΕΙ τους ΔΙΚΟΥΣ ΤΟΥ ΦΙΛΟΥΣ
Αρκετά συχνά οι γονείς επιδιώκουν το αδερφάκι να παίζει με τον αδερφό με την διάγνωση, ώστε να τον βοηθήσει στις δεξιότητες παιχνιδιού και να ενθαρρυνθεί η αδερφική σχέση. Ενθαρρύνετε το αδερφάκι να έχει τον δικό του χρόνο με τους δικούς του φίλους ή να περνάει χρόνο και μόνο του. Επίσης ενθαρρύνετε το αδερφάκι να έχει τις δικές του επιλογές και να κάνει τα δικά του όνειρα.
ΠΕΡΑΣΤΕ ΛΙΓΟ ΧΡΟΝΟ ΜΟΝΟΙ ΣΑΣ ΜΕ ΤΟ ΑΔΕΡΦΑΚΙ
Κάθε παιδί θέλει να περνάει χρόνο μόνο του με τους γονείς του. Προσπαθείστε να αφιερώνετε λίγο χρόνο με το αδερφάκι και να κάνετε πράγματα μαζί, ώστε να νοιώθει και εκείνο ότι είναι το κέντρο της προσοχής σας, ότι είναι σημαντικό για εσάς και το αγαπάτε εξίσου.
- Πληροφοριακά Στοιχεία
Τι σημαίνουν τα αρχικά ΑΒΑ?
Στην αγγλική γλώσσα τα αρχικά ΑΒΑ σηματοδοτούν το Applied Behaviour Analysis, το οποίο στην ελληνική γλώσσα μεταφράζεται ως Εφαρμοσμένη Ανάλυση Συμπεριφοράς (ΕΑΣ)
Τι είναι η παρέμβαση ΑΒΑ/ ΕΑΣ?
Η Ανάλυση Συμπεριφοράς αποτελεί την επιστήμη της συμπεριφοράς και όχι μια μέθοδο παρέμβασης στον αυτισμό. Βασική αρχή αποτελεί η σχηματοποίηση της συμπεριφοράς του ατόμου μέσα από την θετική ενίσχυση. Δηλαδή η συμπεριφορά μπορεί να τροποποιηθεί μέσα από ένα σύστημα συνεπειών. Επίσης είναι μια παρέμβαση κατά την οποία, ο θεραπευτής θέτει έναν στόχο για το παιδί ώστε να αναπτύξει μια δεξιότητα-στόχο. Για αυτή την δεξιότητα (πχ το παιδί να χρησιμοποιεί ανεξάρτητα το πιρούνι όταν τρώει) λαμβάνονται δεδομένα προόδου, προκειμένου ο θεραπευτής να προχωρήσει σε νέα δεξιότητα ή να τροποποιήσει τις τεχνικές εκμάθησης της υπάρχουσας δεξιότητας, σε περίπτωση που δεν σημειώνεται αξιοσημείωτη πρόοδος.
Η παρέμβαση μέσω ΑΒΑ θεωρείται η πιο επιστημονικά τεκμηριωμένη πρακτική στον αυτισμό και ,εως τώρα, θεωρείται μια από τις πιο αποτελεσματικές παρεμβάσεις στον αυτισμό, καθώς το άτομο παρουσιάζει σημαντική πρόοδο.
Πως εφαρμόζεται το ΑΒΑ/ΕΑΣ?
Η ΑΒΑ βασίζεται στην αρχή ότι πριν από κάθε συμπεριφορά υπάρχει ένα ερέθισμα που προηγείται και μια επίπτωση που ακολουθεί. Η επίπτωση καθορίζει την μελλοντική αύξηση η μείωση αυτής της συμπεριφοράς.
Ο θεραπευτής που δουλεύει με βάση την ΑΒΑ παρατηρεί το άτομο, ώστε να διαπιστώσει ποιο είναι το τρίπτυχο της συμπεριφοράς (τι προηγείται-συμπεριφορά-επίπτωση) και να παρέμβει.
Για παράδειγμα:
Συμπεριφορά: Το παιδί χτυπάει τον ενήλικα.
Τι Προηγείται: Ο ενήλικας ζήτησε από το παιδί να φορέσει τα παπούτσια του
Τι ακολουθεί/ επίπτωση: Ο ενήλικας υποχωρεί και επιτρέπει στο παιδί να κυκλοφορεί με τις παντόφλες.
Οι 2 κύριοι τρόποι διδασκαλίας στην ΑΒΑ είναι:
- Discrete Trial Training (DTT) : αυτός ο τρόπος διδασκαλίας σχετίζεται με την εκμάθηση συγκεκριμένων δεξιοτήτων τις οποίες δεν κατέχει το παιδί και οι οποίες σπάνε σε μικρότερα βήματα, ώστε το παιδί να βοηθηθεί καλύτερα. H διδασκαλία γίνεται 1:1, δηλαδή ενας θεραπευτής προς ένα παιδί.
- Incidental Teaching (NET): αυτός ο τρόπος διδασκαλίας συνοδεύει αρκετές φορές TO DTT και βασίζεται στα ενδιαφέροντα του παιδιού, μέσα από τα οποία εκπαιδεύουμε σε δεξιότητες που είτε το παιδί έχει κατακτήσει και επιθυμούμε να τις γενικεύσει, είτε επιθυμούμε το παιδί να κατακτήσει δεξιότητες σε πιο φυσικό πλαίσιο.
Που γίνεται η παρέμβαση ΑΒΑ/ΕΑΣ και από ποιον;
Oι θεραπείες διεξάγονται είτε από Αναλυτές Συμπεριφοράς (ψυχολόγοι, λογοθεραπευτές, εργοθεραπευτές) είτε από ειδικούς που εποπτεύονται από Αναλυτή Συμπεριφοράς αλλά δεν έχουν λάβει την επίσημη εκπαίδευση που απαιτείται.
Οι θεραπείες μπορεί να διεξάγωνται σε ένα κλινικό χώρο (πχ γραφείο ειδικού) είτε στο σπίτι του παιδιού.
.Μπορεί η ΑΒΑ/ΕΑΣ να βελτιώσει τις ικανότητες του παιδιού μου;
Εκτός από την μείωση των προβληματικών συμπεριφορών , η ΑΒΑ είναι χρήσιμη και για την βελτίωση των κοινωνικών, συναισθηματικών και επικοινωνιακών δεξιοτήτων στα παιδιά με αυτισμό. Μερικοί στόχοι είναι:\
- Η αύξηση των κοινωνικών αλληλεπιδράσεων με τους άλλους.
- Η βελτίωση των δεξιοτήτων επικοινωνίας
- Η βελτίωση των γνωστικών δεξιοτήτων
- Η μείωση των αυτό-τραυματικών συμπεριφορών
- Η μείωση των εκρήξεων συμπεριφοράς
Πως η ΑΒΑ/ΕΑΣ παρέχει δομή και υποστήριξη?
Η παρέμβαση μέσω ΑΒΑ ακολουθεί μια συστηματική και επιστημονική προσέγγιση, η οποία μπορεί, μερικές φορές να είναι επαναλαμβανόμενη, πράγμα το οποίο παρέχει την δομή που προτιμούν τα περισσότερα άτομα με αυτισμό.
Οι στρατηγικές που χρησιμοποιεί η ΑΒΑ μπορούν να εφαρμοστούν και έξω από το θεραπευτικό πλαίσιο, καθώς οι γονείς εκπαιδεύονται ώστε να είναι σε θέση να συνεχίσουν τις στρατηγικές στο σπίτι, στο σχολείο κτλ.
Ζητήματα διαμάχης σχετικά με την ΑΒΑ/ΕΑΣ
Η παρέμβαση μέσω ΑΒΑ έχει δεχθεί πολλές κριτικές από μερικούς γονείς και θεραπευτές, εξαιτίας του ότι μερικοί θεραπευτές χρησιμοποιούν πιο συχνά τιμωρητικές τακτικές παρά ενισχυτικές. Αυτές οι τακτικές εφαρμόζονταν κυρίως την δεκαετία ’60, όταν η επιστήμη αυτή βρισκόταν ακόμα υπο εξέλιξη.
Σήμερα θεωρείται αντιδεοντολογική και ανήθικη η αποκλειστική χρήση τιμωρίας, καθώς μόνο καταστέλλει συμπεριφορές στο άτομο και δεν διδάσκει νέες. Σήμερα, η επιστήμη αυτή διακατέχεται από τον Επαγγελματικό Κώδικα Ηθικής & Δεοντολογίας που έχει δημιουργήσει το Συμβούλιο των Πιστοποιημένων Αναλυτών Συμπεριφοράς, ώστε να αποφεύγεται η κατάχρηση των τεχνικών.
Μια άλλη κριτική που έχει λάβει αυτό το επιστημονικό πεδίο είναι ότι είναι επαναλαμβανόμενο, πράγμα που μπορεί να θεωρηθεί κουραστικό για το ίδιο το παιδί. Όμως η σημερινή εκπαίδευση των θεραπευτών πρεσβεύει ένα πιο ενεργητικό και δημιουργικό τρόπο εκπαίδευσης, με άμεση αλληλεπίδραση με το παιδί.
Επίσης θεωρείται ότι η εκπαίδευση μέσω ΑΒΑ αφορά αποκλειστικά παιδιά μη τυπικής ανάπτυξης και δεν «δουλεύει» σε τυπικά παιδιά ή αφορά πολύ μικρά παιδιά. Καθώς αποτελεί επιστημονικό πεδίο, έχει αποδειχθεί ότι οι αρχές της ΑΒΑ μπορούν να εφαρμοστούν σε ποικίλους πληθυσμούς ενηλίκων και παιδιών.
- Πληροφοριακά Στοιχεία
ΕΝΑΡΞΗ: ΣΑΒΒΑΤΟ 7 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ
ΟΜΑΔΑ LEGO®-Based therapy & Ομαδικών Κοινωνικών Δεξιοτήτων για παιδιά με μειωμένη Συναισθηματική Ωρίμανση ή Αυτισμό Υψηλής Λειτουργικότητας ( Γ Δημοτικού έως ΣΤ Δημοτικού)
Προϋποθέσεις ένταξης στην ομάδα: το παιδί έχει καλές δεξιότητες ομιλίας και ακολουθίας οδηγιών.
Θα προηγηθεί συνέντευξη με τους γονείς & το παιδί για να ληφθούν πληροφορίες οι οποίες χρειάζεται να γνωρίζουν οι θεραπευτές.
Στοχοθεσία εκπαίδευσης
- Συνεργατικό παιχνίδι (cooperative play)
- Επίλυση κοινωνικών προβλημάτων (social problem solving)
- Επίλυση σύγκρουσης (conflict resolution)
- Υιοθέτηση οπτικής του άλλου (perspective taking)
- Δεξιότητες συζήτησης (conversational skills)
Τρόπος Διδασκαλίας
O τρόπος διδασκαλίας βασίζεται στην Επιστήμη της Ανάλυσης Συμπεριφοράς με παρουσίαση της συμπεριφοράς από τον ενήλικα, παρουσιαση της συμπεριφοράς από το παιδιά και ανατροφοδότηση, μέσα από ποικίλες ευκαιρίες εξάσκησης μέσα σε ένα περιβάλλον παιχνιδιού.
Επίσης θα χρησιμοποιούνται τεχνικές από το LEGO®-Based therapy, με την κατασκευή μοντέλων από τουβλάκια Lego, με σκοπό την αναπτυξη της συνεργασίας και της κοινής επικοινωνίας μεταξύ των παιδιών.
Οι συναντήσεις οργανώνονται για 1 ½ εκπαιδευτική ώρα με συχνότητα μια φορά την εβδομάδα, κάθε Σάββατο και με βάση το πρόγραμμα λειτουργίας του κέντρου.
Ομαδα 1: 10:30-11:45 για παιδιά Γ & Δ Δημοτικού
Ομάδα 2: 12:15- 13:30 για παιδιά Ε & ΣΤ Δημοτικού
Αριθμός παιδιών ανά ομάδα: 3
Μηνιαίο Κόστος (ανεξάρτητα συνόλου συναντήσεων) : 65 ευρώ
Απαραίτητη προϋπόθεση η χρήση μάσκας από το παιδί σε όλη την διάρκεια της ομάδας.
Επικοινωνία: 2821071506 η μέσω email απο την ιστοσελιδα μας www.dentrospito-chania.gr
- Πληροφοριακά Στοιχεία
Απόσπασμα από το ερευνητικό άρθρο :
Tanner, A., & Dounavi, K. (2020). Maximizing the potential for infants at-risk for autism spectrum disorder through a parent-mediated verbal behaviour intervention. European Journal of Behavior Analysis.
Μια απο τις πιο συχνές ενδείξεις μη τυπικής ανάπτυξης είναι η μειωμένη κοινωνική επικοινωνία και η μετατόπιση του βλέμματος του βρέφους προς το κοινό αντικείμενο/κατεύθυνση που κοιτάζει ο ενήλικας. Η ανάπτυξη της κοινής προσοχής, δηλαδή η ικανότητα του βρέφους να «συντονίζει την προσοχή του μεταξύ αντικειμένων και ανθρώπων που αλληλεπιδρούν με σκοπό να αποκτήσει γνώση των αντικειμένων ή γεγονότων».
Συμπεριφορές κοινής προσοχής αποτελούν το μοίρασμα της προσοχής (δηλ ακολουθώ το βλέμμα του ενήλικα προς ένα αντικειμενο η γεγονός) και η κατεύθυνση της προσοχής προς το άλλο άτομο.
Η ακολουθία του βλεμματος του ενήλικα από την πλευρά του βρέφους αποτελεί θεμελιώδη ικανότητα σχετικά με την αναγνώριση του προσώπου και την κατανόηση των πρώιμων επικοινωνιακών σημαδιών.
Τα βρέφη πρέπει να έχουν αναπτύξει αυτή την δεξιότητα μέχρι την ηλικία των 12 μηνών.
Κατά την περίοδο της βρεφικής ηλικίας (κάτω των 18 μηνών) δεν παρατηρούνται στερεότυπες κινήσεις, πράγμα που παρουσιάζεται και παρατηρείται συχνότερα σε επόμενους μήνες ανάπτυξης ( δηλ. στους 24 μήνες). Επομένως η απουσία στερεότυπων κινήσεων δεν αποτελεί επιβεβαιωτικό παράγοντα απουσίας ΔΑΦ κατά την βρεφική ηλικία.
Επίσης παρατηρείται ότι τα τυπικά βρέφη χρησιμοποιούν κατά τους 12 πρώτους μήνες της ζωής μια ποικιλία νευμάτων/σημαδιών επικοινωνίας και συνεχίζουν να χρησιμοποιούν αυτά τα σημάδια και πριν επέλθει η ανάπτυξη της ομιλίας. Αντίθετα, τα βρέφη στα οποία αργότερα δόθηκε η διαγνωση ΔΑΦ, έτειναν κατά τους 12 πρώτους μήνες της ζωής να χρησιμοποιούν λιγότερα νεύματα/σημάδια επικοινωνίας.
Το εντατικό θεραπευτικό πρόγραμμα παρέμβασης που ξεκινάει κάτω από την ηλικία των 3 ετών, συσχετίζεται με αισιόδοξα θεραπευτικά αποτελέσματα και αύξηση του δείκτη νοημοσύνης των βρεφών. Κατά την διάρκεια των τριων πρώτων χρόνων της ζωής, ο εγκέφαλος εμφανίζει την μεγαλύτερη πλαστικότητα του, δηλαδή δημιουργείται το σύστημα νευρώνων του εγκεφάλου και οι συνάψεις μεταξύ των νευρώνων.
Η πολύ πρώιμη παρέμβαση μεγιστοποιεί το δυναμικό των βρεφών και μειώνει σημαντικά τα συμπτώματα ΔΑΦ πριν την ολοκληρωτική παρουσίαση τους και την επιβεβαίωση της διάγνωσης.
Σε αυτές τις πολύ μικρές ηλικίες, η παρέμβαση διευκολύνεται από την εκπαίδευση του γονέα ως θεραπευτή του παιδιού του, καθώς η εμπλοκή του γονέα αυξάνει την ποιότητα της αλληλεπίδρασης του με το βρέφος.
Η παρέμβαση εστιάζει στην κοινωνική επικοινωνία, όπως η παρακολούθηση των οικείων φωνών και των ερεθισμάτων του προσώπου, καθώς και στην απόκτηση βλεμματικής επαφής. Αν και η βλεμματική επαφή, ως δεξιότητα, κατακτάται εως τον 6ο μήνο, τα βρέφη με κίνδυνο εμφάνισης ΔΑΦ μειώνουν αυτή την δεξιότητα μεταξύ 2-6 μηνών.
